ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Ο συμψηφισμός παραγόμενης-καταναλισκόμενης ενέργειας (γνωστός με τον όρο net-metering) αποτελεί ένα από τα εργαλεία προώθησης της αυτοπαραγωγής και ιδιοκατανάλωσης με ΑΠΕ και εφαρμόζεται σε διάφορες χώρες, κυρίως για εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών. Το net-metering επιτρέπει στον καταναλωτή να καλύψει ένα σημαντικό μέρος των ιδιοκαταναλώσεών του, ενώ παράλληλα του δίνει τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσει το δίκτυο για έμμεση αποθήκευση της πράσινης ενέργειας.
Ο όρος “net” προκύπτει από το γεγονός ότι η χρέωση/πίστωση του καταναλωτή αφορά στη διαφορά μεταξύ καταναλισκόμενης και παραγόμενης ενέργειας σε μία ορισμένη χρονική περίοδο. Η περίοδος αυτή είναι συνήθως ο εκάστοτε κύκλος καταμέτρησης και τιμολόγησης της καταναλισκόμενης ενέργειας. Αν υπάρχει περίσσεια ενέργειας, αυτή συνήθως δεν χάνεται για τον καταναλωτή αλλά πιστώνεται λογιστικά για μια ορισμένη χρονική περίοδο (συνήθως ένα χρόνο αλλά υπάρχουν και περιπτώσεις που η λογιστική πίστωση γίνεται για 36-48 μήνες) οπότε και γίνεται η τελική εκκαθάριση.
Τις προτάσεις του για τη βέλτιστη εφαρμογή του net-metering στην Ελλάδα καταθέτει με υπόμνημά του ο Σύνδεσμος Εταιρειών Φωτοβολταϊκών (ΣΕΦ).
Σύμφωνα με τον ΣΕΦ, ενώ ο νόμος θεσμοθετεί το net-metering, είναι στην ουσία η εκκρεμούσα υπουργική απόφαση που θα κρίνει τις λεπτομέρειες εφαρμογής του και συνεπώς και την επιτυχία ή μη του μέτρου. Η απόφαση αυτή θα ληφθεί μετά από σχετική εισήγηση του Διαχειριστή (ΔΕΔΔΗΕ) και τη γνώμη της ΡΑΕ.
Σε δηλώσεις του στη Βουλή κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου, ο υφυπουργός ΠΕΚΑ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο μελλοντικής ρύθμισης με την οποία ο συμψηφισμός και η λογιστική εκκαθάριση θα γίνεται σε ετήσια βάση και όχι ανά κύκλο καταμέτρησης, κάτι που αποτελεί και πάγια θέση της αγοράς και υποστηρίχθηκε και από την πλειονότητα των πολιτικών κομμάτων. Αυτή είναι άλλωστε και η κυρίαρχη τακτική διεθνώς. Πρέπει συνεπώς να προβλεφθεί σύντομα η πίστωση τυχόν περίσσειας παραγόμενης ενέργειας στη διάρκεια μιας μετρητικής περιόδου, στις επόμενες μετρητικές περιόδους, χωρίς, ωστόσο, να δύναται να υπερβεί η πίστωση τη διάρκεια ενός έτους.
Ανεξάρτητα πάντως από το κρίσιμο αυτό ζήτημα (που έχει σημασία για τη βιωσιμότητα των σχετικών επενδύσεων, αφού ο ετήσιος συμψηφισμός τις καθιστά πιο ελκυστικές), σύμφωνα με τον ΣΕΦ υπάρχουν μια σειρά από κρίσιμα θέματα που πρέπει να απαντηθούν από τον ΔΕΔΔΗΕ, τη ΡΑΕ και το ΥΠΕΚΑ. Αυτά είναι τα εξής:
1. Πόσοι μετρητές;
Όπως προείπαμε, το net-metering βασίζεται στη λογική του ενός αμφίδρομου μετρητή, ώστε η διαδικασία να είναι απλή και φθηνή. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι χρειάζονται δύο μετρητές ώστε να καταγράφεται επακριβώς η παραγόμενη πράσινη ενέργεια. Σήμερα όμως υπάρχουν εγκατεστημένα στην Ελλάδα περίπου 55.000 φωτοβολταϊκά συστήματα κάθε μεγέθους διάσπαρτα σε όλη τη χώρα, υπάρχει καταγεγραμμένη η ενεργειακή αποδοτικότητά τους και είναι εξαιρετικά εύκολο να υπολογιστεί με μεγάλη ακρίβεια η παραγόμενη πράσινη ενέργεια, χωρίς να επωμιστεί ο καταναλωτής ένα επιπλέον κόστος για τον δεύτερο μετρητή.
2. Το κόστος της διασύνδεσης
Για να έχει νόημα η εφαρμογή του net-metering για τον αυτοπαραγωγό καταναλωτή, θα πρέπει να μειωθεί το συνολικό επενδυτικό κόστος κυρίως μέσω της μείωσης του κόστους σύνδεσης, ώστε να προσαρμοστεί στο πραγματικό κόστος και τα διεθνή δεδομένα. Αναφέρουμε χαρακτηριστικά ότι το κόστος σύνδεσης ενός οικιακού συστήματος στην Ελλάδα είναι σήμερα 800-1.000 € πλέον ΦΠΑ, όταν το αντίστοιχο κόστος στη Γερμανία είναι της τάξης των 150 €, ενώ στην Κύπρο ορίστηκε πρόσφατα στα 250 € (αντικατοπτρίζει το κόστος διαχείρισης της αίτησης, το κόστος του μετρητή, του ελέγχου και της σύνδεσης της εγκατάστασης). Σε περίπτωση μάλιστα που η αίτηση σύνδεσης δεν προχωρήσει, οι σχετικές ρυθμίσεις στην Κύπρο προβλέπουν ότι επιστρέφεται το ποσό των 200 € πλέον ΦΠΑ εντός είκοσι εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία απόρριψης.
3. Τι θα περιλαμβάνει ο συμψηφισμός;
Η χρέωση του καταναλωτή θα πρέπει να γίνεται μόνο για την τυχόν περίσσεια ενέργειας την οποία καταναλώνει από το δίκτυο στη διάρκεια μιας μετρητικής περιόδου, ενώ ο συμψηφισμός θα πρέπει να αφορά και στους φόρους και τα τέλη που υπολογίζονται επί της κατανάλωσης ενέργειας (π.χ. τέλη χρήσης δικτύου, συστήματος κ.λπ.). Σε διαφορετική περίπτωση, ακυρώνεται στην πράξη το πλεονέκτημα του net-metering, αφού οι σχετικές επενδύσεις καθίστανται μη βιώσιμες και άρα μη ελκυστικές για τους ενδιαφερόμενους καταναλωτές.
4. Πρέπει να αποζημιώνεται τυχόν περίσσεια ενέργειας;
Όχι, αν τελικά υιοθετηθεί ο συμψηφισμός ανά τετράμηνο και η λογιστική πίστωση τυχόν περίσσειας ενέργειας για ένα χρόνο, κάτι που προτείνει ο ΣΕΦ. Στην περίπτωση αυτή, η έγχυση τυχόν περίσσειας ενέργειας μπορεί να γίνεται δωρεάν στο δίκτυο μετά την παρέλευση του χρόνου που καλύπτει η λογιστική πίστωση.
Ναι, αν παραμείνει η ρύθμιση για συμψηφισμό ανά κύκλο καταμέτρησης χωρίς λογιστική πίστωση τυχόν περίσσειας ενέργειας για ένα χρόνο. Το κρίσιμο ερώτημα είναι σε τι τιμή θα αποζημιώνεται αυτή η περίσσεια. Επειδή πρέπει να υπάρξει πρόνοια ώστε να μην επιβαρυνθεί περαιτέρω ο Ειδικός Λογαριασμός ΑΠΕ που διαχειρίζεται ο ΛΑΓΗΕ, μία λύση θα ήταν η αποζημίωση της περίσσειας να γίνεται στην χονδρεμπορική τιμή της ενέργειας, κάτι που δεν επιβαρύνει το Λειτουργό της Αγοράς, ούτε τους προμηθευτές.
5. Πρέπει να πληρώνει ο αυτοπαραγωγός τέλη χρήσης δικτύου για όλη την παραγόμενη ενέργεια;
Όχι, γιατί η τυχόν περίσσεια είτε εγχέεται χωρίς υποχρέωση αποζημίωσης είτε θα αποζημιωθεί σε μια χαμηλή τιμή. Ο Διαχειριστής έχει επομένως κέρδος από την έγχυση πράσινης ενέργειας μέσω του net-metering και έτσι αποζημιώνεται και με το παραπάνω για τις υπηρεσίες που προσφέρει στον αυτοπαραγωγό. Οι φόροι και τα τέλη θα πρέπει να αφορούν μόνο τη διαφορά μεταξύ καταναλισκόμενης και παραγόμενης ενέργειας, δηλαδή τη λογιστική κατανάλωση του αυτοπαραγωγού.
6. Τι πρέπει να ρυθμιστεί επιπλέον;
Για τη βέλτιστη εφαρμογή του net-metering, σύμφωνα πάντα με τον ΣΕΦ, θα πρέπει να ρυθμιστούν επίσης τα εξής:
– Να δοθεί η δυνατότητα πίστωσης της ενέργειας που παράγει ένα σύστημα σε περισσότερους από ένα μετρητές κατανάλωσης (η τακτική αυτή είναι γνωστή ως “εικονικό net-metering”).
– Να δοθεί η δυνατότητα πίστωσης της ενέργειας σε ένα ή περισσότερους μετρητές κατανάλωσης που βρίσκονται σε διαφορετική θέση από το σύστημα. Αυτό θα δώσει τη δυνατότητα χρήσης του μέτρου σε καταναλωτές που δεν διαθέτουν τον κατάλληλο χώρο για την εγκατάσταση ενός φωτοβολταϊκού συστήματος.
– Να επιτρέπεται η εγκατάσταση συστημάτων με δικαίωμα χρήσης (π.χ. από μισθωτές με τη σύμφωνη γνώμη του ιδιοκτήτη). Ένα τέτοιο μέτρο θα ωφελήσει, μεταξύ άλλων και την προώθηση της Χρηματοδότησης από Τρίτους (ΧΑΤ), ένα χρηματοδοτικό εργαλείο ιδιαίτερα χρήσιμο σε περιπτώσεις εφαρμογών από φορείς του Δημοσίου είτε από συνεταιριστικά σχήματα.
– Να επιτρέπεται στο ίδιο κτίριο η συνύπαρξη συστημάτων από διαφορετικά Προγράμματα (“Ειδικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Φωτοβολταϊκών σε Κτιριακές Εγκαταστάσεις” στο οποίο εργαλείο ενίσχυσης είναι οι εγγυημένες ταρίφες [feed-in-tariff] και net-metering).
– O περιορισμός να αφορά ένα σύστημα ανά παροχή κατανάλωσης και όχι ανά κτίριο.
– Να επιτρέπεται η παραχώρηση κοινόχρηστων χώρων για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών από τους έχοντες το δικαίωμα χρήσης.
– Οι πιστώσεις εκπομπών άνθρακα (carbon credits) ανήκουν θεωρητικά στον κύριο του συστήματος. Οι πιστώσεις αυτές θα μπορούσαν να μεταβιβαστούν στον Διαχειριστή ως αντάλλαγμα για τις υπηρεσίες δικτύου που παρέχει, υποκαθιστώντας άλλες τυχόν χρεώσεις.
For more info use link below:
